İşte Ordu'nun milletvekili geçmişi!

ORDU - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) ilk kurulduğu günlerde, Ordu henüz vilayet olmadığı için TBMM'ye milletvekili gönderememişti. Ancak Ordu'nun il oluşunda TBMM  1.Dönem mebuslarından Mustafa Sırrı Bey, Memduh Necdet Erberk Bey, Mehmet Recai Bey ve Tunalı Hilmi Bey'in emeği geçmiştir. Ordu'dan ilk milletvekilleri ise TBMM'ye II.Dönem'den itibaren gönderilmeye başladı. Ordu'nun ilk milletvekili sayısı ise bu dönemde 5 oldu.   

Bugün tüm Dünya'da olduğu gibi Türkiye ve Ordu'da da sevilerek oynanan iddialı spor dallarından birisi olan voleybolun kurucusunun Ordu milletvekili olduğunu biliyor muydunuz? 1540 yılında Osmanlılar, Venedik hakimiyetine son verdi ve Mora Yarımadası'nı aldı. Türklerin olan Mora Yarımadası'nın başkenti ise Yenişehir olarak belirlendi. İşte Selim Sırrı Tarcan, 1874 yılında Mora Yenişehir'de doğdu. Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi'nin kurulmasına önderlik ederek Türkiye'nin Olimpiyatlar'da temsil edilmesini sağlayan eğitmen, spor yöneticisi ve siyasetçidir. Ülkenin ilk beden eğitimi öğretmenlerini yetiştiren Selim Sırrı Tarcan, Türkiye'de voleybol sporunun da kurucusudur. Tek partili TBMM V ve VI. VII. dönemlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'nden Ordu milletvekili olarak Meclis'te görev yapmıştır. 2 Mart 1957'de 83 yaşında hayatını kaybetmiştir.

Türk Edebiyatı'nın en ünlü isimlerinden birisi olan Yusuf Ziya Ortaç da, tarihte Ordu milletvekilliği yapan ünlü isimlerden birisidir. 23 Nisan 1895'te İstanbul'da Beylerbeyi'nde doğdu. Türkçü şair, yazar, edebiyat öğretmeni, yayımcı ve siyasetçidir. Türk şiirinde 'Beş Hececiler' grubunun üyesi ve öncülerindendir. Türk Edebiyatı'nın önemli mizah yazarlarındandır. 'Beş Hececiler' grubunun üyelerinden Orhon Seyfi ile birlikte Türk dergicilik yaşamında önemli yeri olan siyasi-mizah dergisi Akbaba'yı yayın hayatına kazandırmış, bu dergideki yazılarıyla da büyük bir hayran kitlesi edinmiştir. Ortaç, VIII. ve IX. Dönem Ordu milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yapmış bir siyasetçidir. Ortaç, 11 Mart 1967'de İstanbul'da hayatını yitirdi. Mezarı İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır. 

Ordu'nun siyaset tarihinde bir başka önemli isim ise Mustafa Kemal Gönül olmuştur. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 15.Dönemi'nde Ordu'nun ilk bağımsız milletvekili olarak seçilmiş, ve Ankara'ya gönderilmişti. Fındık üreticilerinin karşılaştıkları sorunlar hakkında ve Ordu'nun gübre sorunu konusunda gündem dışı söz alarak TBMM kürsüsünde konuşmuştur. Gönül ayrıca Ordu Stadyumu'nun genişletilmesine ilişkin Gençlik ve Spor Bakanı'na yazılı önerge vermiştir. 1976 yılında Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı bütçesi, 1977 yılı Devlet Planlama Teşkilatı bütçesi  ve 1977 yılı Gümrük ve Tekel Bakanlığı Bütçesi münasebetiyle yine TBMM kürsüsünde söz alarak konuşmalar yapmıştır. 

TBMM 17.Dönem'de Ordu'nun Ankara'ya milletvekili olarak gönderdiği en önemli isimlerden birisi de Türk tarihçi ve siyaset bilimci, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyesi ve senatör Bahriye Üçok olmuştur. 1919 yılında Trabzon'da doğmuştur. İlk ve ortaokulu Ordu'da okuyan Üçok, Kandilli Kız Lisesi'ni bitirmiş ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Ortaçağ Türk-İslam Tarihi Bölümü'nden mezun olmuştur. Aynı zamanda Devlet Konservatuarı Opera Bölümü'nü de bitirerek, Samsun ve Ankara'da 11 yıl süren lise öğretmenliğinden sonra, 1953 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde öğretim üyesi olmuş, aynı zamanda bu fakültenin ilk kadın öğretim üyesi sıfatını kazanmıştır. 1957 yılında doktor, 1964 yılında 'İslam Devletlerinde Kadın Hükümdarlar' adlı çalışmasıyla doçent olmuştur. Arapça ve Farsça'yı iyi derecede bilen Üçok, Kur'an-ı Kerim'e bağlı kalarak İslam dinini çağdaş, gerçekçi ve dinin özünde bulunan hoşgörüyle yorumlamıştır. Bu nedenle 1960'lı yıllardan itibaren tehditler almaya başlamış ve kendini güvende hissetmediği için akademik çalışmalarına ara vermek zorunda kalmıştır. 1971 yılında Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından kontenjandan senatör seçilerek aktif siyasi yaşama atılmış ve 5 yıl boyunca Cumhuriyet Senatosu divan üyeliği yapmıştır. 

Üçok, 6 Ekim 1990 günü Ankara'nın Çankaya İlçesi'ndeki Köroğlu Caddesi'nde bulunan evine, kargoyla ulaştırılan ve gönderici olarak İlmi Araştırmalar Vakfı'nın göründüğü kitap paketini saat 16.30'da almış, içinde bomba olabileceği şüphesiyle paketi kapısının önünde açmaya çalışırken içine yerleştirilen bombanın patlaması sonucu ağır yaralanmıştır. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi'ne kaldırılan Üçok, saat 20:00 sularında burada yaşamını yitirmiştir. Üçok'un naaşı, 9 Ekim günü Maltepe Camii'nden kaldırılmış ve Karşıyaka Mezarlığı'na defnedilmiştir. Bombalı saldırıyı ize İslami Hareket adlı yasadışı bir terör örgütü üstlenmiştir. 1983 ve 1987 yılları arasında Ordu milletvekili olarak TBMM'de görev yapmıştır. 

"İŞTE ORDU'NUN SİYASİ TARİHİNDE EN FAZLA MİLLETVEKİLİ ÇIKARDIĞI 11.DÖNEM"

Bugün nüfusun göç etmesi nedeniyle milletvekili sayısı 6'dan 5'e düşen Ordu, siyasi tarihinde en fazla milletvekili TBMM'nin 11'inci Dönemi'nde çıkardı ve Ankara'ya milletvekili olarak gönderdi. Tam 11 milletvekili Ordu'nun Ankara'daki temsilcisi oldu. Milletvekillerinin tamamı Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçildi. Hasan Ferda Güley, Hüsrev Yürür, Eşref Ayhan, Münir Ekşi, Şevket Köksal, Zeki Kumrulu, 27. ve 28. Hükümet'te Bayındırlık Bakanı olarak görev yapacak olan Arif Hikmet Onat, Kahraman Sağra, Muammer Tekin ve Atıf Topaloğlu. 

TBMM'nin 1.Dönemi'nde Türkiye'de 66 il vardı. Ordu ise bu 66 il arasında temsil edilmiyordu, ancak Ordu'nun il oluşunda TBMM  1.Dönem mebuslarından Mustafa Sırrı Bey, Memduh Necdet Erberk Bey, Mehmet Recai Bey ve Tunalı Hilmi Bey'in emeği geçmiştir.

TBMM 2.Dönem Milletvekili seçimlerinde ise Ordu, 5 milletvekili ile temsil ediliyordu. Bunlar Cumhuriyet Halk Partisi'nden Ahmet Faik Günday, Halit Sıtkı Kumru, Ahmet hamdi Yalman, İsmail Çamaş ve Mehmet Recai Baykal'dı.

TBMM 3.Dönem'de ise Ordu 6 milletvekili ile TBMM'de temsil edildi. Yine Cumhuriyet Halk Partisi'nden Halil Sıtkı Kumru, Ahmet Hamdi Yalman, Hasan Fahri Güler, İsmail Çamaş, Mehmet Recai Baykal ve Ahmet Şevket Akyazı'ydı.

TBMM 4.Dönem'de birkez daha 6 milletvekili ile Ordu TBMM'de temsil edildi. Cumhuriyet Halk Partisi'nden Ahmet İhsan Tokgöz, Ali Canip Yöntem, Ahmet Hamdi Yalman, İsmail Çamaş, Mehmet Recai Baykal ve Ahmet Şevket Akyazı TBMM 4.Dönem Ordu milletvekilleriydi.

TBMM 5.Dönem'de Ordu yine 6 milletvekili ile TBMM'de temsil edildi. Cumhuriyet Halk Partisi'nden İsmail Çamaş, Muhittin Baha Pars,  Türkiye'de voleybol sporunun kurucusu olarak bilinen Selim Sırrı Tarcan, Ahmet İhsan Tokgöz, Ahmet Hamdi Yalman, Ziya Yaltırım ve Ali Canip Yöntem.

TBMM 6.Dönem'de Ordu'nun mebus sayısı 8'e yükseldi. Yükselen milletvekili sayısı, il nüfusunun da artmasının işaretiydi. Bu dönemde Ordu'yu yine Cumhuriyet Halk Partisi'nden İsmail Çamaş, Vehbi Demir, Hüseyin Ekşi, Ahmet Hamdi Şarlan, Selim Sırrı Tarcan, Ahmet İhsan Tokgöz, Ahmet Hamdi Yalman ve Ali Canip Yöntem Ankara'da Ordu'nun temsilcisi oldu.

TBMM 7.Dönem'de milletvekili sayısı yine 8 olarak açıklanan Ordu'da, yine Cumhuriyet Halk Partisi'nden İsmail Çamaş, Ahmet Şevket Akyazı, Vehbi Demir, Zeki Mesut Sezer, Ahmet Hamdi Şarlan, Selim Sırrı Tarcan, Ahmet Hamdi Yalman ve Muammer Yarımbıyık milletvekili olarak Ankara'ya gönderildi.

TBMM 8.Dönem'de Ordu milletvekili sayısı 9'a yükseldi. Bu yıllarda Ordu'yu Ankara'da Cumhuriyet Halk Partisi'nden Ahmet Şevket Akyazı, Vehbi Demir, Mehmet Furtun, Hulusi Gökdalay, Arif Hikmet Onat, Türk şiirinde 'Beş Hececiler' grubunun üyesi ve öncülerinden olan Yusuf Ziya Ortaç, Zeki Mesut Sezer, Ahmet Hamdi Şarlan ve Ahmet Hamdi Yalman temsil etti.

TBMM 9.Dönem'de, Türk siyaset tarihi Demokrat Parti'yle tanıştı. Ordu Milletvekili sayısı bu yıllarda 9'dan 8'e düştü. İlk kez Cumhuriyet Halk Partisi dışında 2 tane de Demokrat Parti'den milletvekili Ankara'ya mebus olarak gönderildi. Cumhuriyet Halk Partisi'nden Hüseyin Hüsnü Akyol, Yusuf Ziya Ortaç, Naşit Fırat, Zeki Mesut Sezer, Ahmet Hamdi Şarlan ve Atıf Topaloğlu, Demokrat Parti'den Osman Refet Aksoy ve Feyzi Boztepe Ordu milletvekili oldu.

TBMM 10.Dönem'de 8'e düşen Ordu milletvekili sayısı bir kez daha 9'a yükseldi. Ordu, Türkiye'nin 52'nci vilayeti olarak, 52 numaralı plaka sayısını da bu dönem aldı. Yine bu dönem, Türkiy'de bu kez Demokrat Parti dönemi başladı. Mehmet Cemil Bengü, Osman Refet Aksoy, Bekir Sıtkı Baykal, Feyzi Boztepe, Fazıl Erim, Fazlı Ertekin, Sabri İşbakan, Selahattin Orhon ve Memiş Yazıcı Ordu milletvekili olarak Ankara'ya gitti.

TBMM 11.Dönem'de Ordu milletvekili sayısı Ordu tarihinde bir rekor sayılabilecek seviyeye ulaştı ve 11'e yükseldi. Milletvekillerinin tamamı Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçildi. Hasan Ferda Güley, Hüsrev Yürür, Eşref Ayhan, Münir Ekşi, Şevket Köksal, Zeki Kumrulu, 27. ve 28. Hükümet'te Bayındırlık Bakanı olarak görev yapacak olan Arif Hikmet Onat, Kahraman Sağra, Muammer Tekin ve Atıf Topaloğlu Ordu'nun TBMM'deki temsilcileri olarak seçildi.

TBMM 12.Dönem'de Ordu 11 olan vekil sayısını yine 8'e düşürdü. 4 CHP, 2 AP ve 2 YTP milletvekili Ankara'ya gönderdi. Bu isimler de Cumhuriyet Halk Partisi'nden Arif Hikmet Onat, Hasan Ferda Güley, İzzettin Ağaoğlu ve Orhan Naim Hazinedar olurken, Adalet Partisi'nden Osman Refet Aksoy ve Cavit Şadi Pehlivanoğlu, Yeni Türkiye Partisi'nden ise Ata Bodur ve Ata Topaloğlu Ordu milletvekili seçildi.

TBMM 13.Dönem'de milletvekili sayısı yine 8'de kaldı. Bu kez Adalet Partisi'nden Ata Bodur, Cavit Şadi Pehlivanoğlu, Hamdi Mağden, Kemal Şensoy, Cumhuriyet Halk Partisi'nden Arif Hikmet Onat, Feridun Cemal Erkin, Hasan Ferda Güley, Yeni Türkiye Partisi'nden ise Raif Aybar Ordu milletvekilleri seçildi.

TBMM 14.Dönem'de ise Ata Bodur, Cengiz Ekinci, Hamdi Mağden ve Kemal Şensoy Adalet Partisi'nden, Ata Topaloğlu, Hasan Ferda Güley, Memduh Ekşi ve Orhan Vural Cumhuriyet Halk Partisi'nden Ordu milletvekili seçilen isimler oldu.

TBMM 15.Dönem'de ise Ordu ilk bağımsız milletvekilini Ankara'ya gönderdi. Hasan Ferda Güley, Mehmet Said Erbil ve Memduh Ekşi Cumhuriyet Halk Partisi'nden seçilirken, Bilal Taranoğlu ve Kemal Şensoy Adalep Partisi'nden, Ata Bodur ve Senai Yazıcı ise Demokrat Parti'den milletvekili seçildi. Ordu'nun ilk bağımsız milletvekili ise Mustafa Kemal Gönül oldu.

TBMM 16.Dönem'de Ordu milletvekili sayısı 7'ye düştü. Ertuğrul Günay, Günay Yalın, Memduh Ekşi ve Temel Ateş Cumhuriyet Halk Partisi'nden, Bilal Taranoğlu, Hamdi Mağden ve Kemal Şensoy ise Adalet Partisi'nden Ordu milletvekili seçildi.

TBMM 17.Dönem'de Ordu milletvekili sayısı 6'ya düştü. Bu dönemde İhsan Nuri Topkaya, Nabi Poyraz ve Şükrü Yürür Anavatan Partisi'nden, 6 Ekim 1990'da Ankara'nın Çankaya ilçesindeki Köroğlu Caddesi'nde bulunan evine kargoyla gönderilen ve İslami Hareket isimli yasadışı terör örgütünün üstlendiği bir bombalı paketin patlatılması sonucu aynı gün saat 20:00 sıralarında yaşamını yitiren Türk tarihçi ve siyaset bilimci, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyesi ve senatör Bahriye Üçok ve Hüseyin Avni Sağesen Cumhuriyet Halk Partisi'nden, Ali Mazhar Haznedar ise Milliyetçi Demokrasi Partisi'nden milletvekili olarak seçildi.

TBMM 18.Dönem'de ise Ordu'da Anavatan Partisi hakimiyeti başladı. 6'dan 7'ye çıkan milletvekillerinin hepsi Anavatan Partisi'nden seçildi. Ertuğrul Özdemir, Gürbüz yılmaz, İhsan Nuri Topkaya, Mustafa Bahri Kibar, Nabi Poyraz, Şükrü Yürür ve Yılmaz Sanioğlu Ordu milletvekili olarak seçildi.

TBMM 19.Dönem'de milletvekili sayısı birkez daha 6'ya düştü. Cavit Şadi Pehlivanoğlu, Mustafa Bahri Kibar, Nabi Poyraz ve Şükrü Yürür Anavatan Partisi'nden, Hasan Kılıç ve Refaiddin Şahin ise Doğru Yol Partisi'nden Ordu milletvekili seçildi.

TBMM 20.Dönem'de milletvekili sayısı 8'e çıktı. Anavatan Partisi'nden Mustafa Bahri Kibar, Nabi Poyraz ve Şükrü Yürür, Demokratik Sol Parti'den İhsan Çabuk ve Müjdat Koç, Doğru Yol Partisi'nden Refaiddin Şahin ve Refah Partisi'nden Hüseyin Olgun Akın Ordu milletvekili seçildiler.

TBMM 21.Dönem'de 7 olan Ordu milletvekili sayısıyla Sefer Koçak ve Şükrü Yürür Anavatan Partisi'nden, Hasan Fehmi Konyalı ve İhsan Çabuk Demokratik Sol Parti'den, Yener Yıldırım Doğru Yol Partisi'nden, Eyüp Fatsa Fazilet Partisi'nden ve Cemal Enginyurt ise Milliyetçi Hareket Partisi'nden seçilerek Ankara'ya gönderildi.

TBMM 22.Dönem'le birlikte tüm Türkiye'de Adalet ve Kalkınma Partisi dönemi başladı. Milletvekili sayısı değişmezken dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olan Mehmet Hilmi Güler, Eyüp Fatsa, şimdiki Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Enver Yılmaz, Cemal Uysal ve Hamit Taşçı Adalet ve Kalkınma Partisi'nden, İdris Sami Tandoğdu ve Kazım Türkmen Cumhuriyet Halk Partisi'nden milletvekili olarak seçildi.

TBMM 23.Dönem'de Adalet ve Kalkınma Partisi'nin Ordu'daki üstünlüğü sürdü. 7 milletvekili TBMM'ye Ordu'nun temsilcisi olarak gönderildi. Mehmet Hilmi Güler, Eyüp Fatsa, Enver Yılmaz, Mustafa Hamarat ve Ayhan Yılmaz Adalet ve Kalkınma Partisi'nden, Rahmi Güner Cumhuriyet Halk Partisi'nden, Rıdvan Yalçın ise Milliyetçi Hareket Partisi'nden Ordu milletvekili seçildiler.

Ve günümüz. TBMM 24.Dönem'de Ordu milletvekili sayısı, nüfusun da düşmesiyle birlikte 6'ya düştü. Adalet ve Kalkınma Partisi'nden İdris Naim Şahin, Fatih Han Ünal, Mustafa Hamarat, İhsan Şener ve Harun Çakır, Cumhuriyet Halk Partisi'nden ise İdris Yıldız Ordu milletvekili olarak seçildiler.  

Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Sekreteri İdris Naim Şahin, Ordu Milletvekili olarak seçildikten sonra oluşturulan kabinede İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. Şahin, bir süre sonra dönemin Başbakanı, şimdiki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından bakanlık görevinden alındı ve partisinden de istifa etti. Şahin, bir süre Ordu Bağımsız Milletvekili oldu ve sonrasında Millet ve Adalet Partisi'ni kurdu. 

Adalet ve Kalkınma Partisi Ordu Milletvekili olan evli ve 2 çocuk babası Harun Çakır, geçirdiği kalp krizi sonucu 28 Ekim 2011 tarihinde Ankara'da 57 yaşında yaşamını yitirdi. Çakır'ın cenazesi Ankara Gölbaşı'nda toprağa verildi.

TBMM 25.Dönem Milletvekili Genel Seçimleri, 7 Haziran 2015 Pazar günü yapılacak. Seçimlerde kazanan adaylar, TBMM 25.Dönem Ordu milletvekili olarak TBMM'de Ordu'yu temsil edecek.